De voorbereiding op het gesprek

Een sollicitatiegesprek kan uw toekomst bepalen dus zorg voor een goede eerste indruk. Zorg er dus voor dat u uzelf van de beste kant laat zien. Maar leg vooral niet te veel druk op uzelf, want u moet niet te gespannen een gesprek ingaan. Met de onderstaande tips zorgt u ervoor dat uw sollicitatiegesprek goed verloopt.

  1. Wees voorbereid

Zorg ervoor dat u weet met wie u een gesprek heeft en op welk tijdstip.

Informeert u zich over de volgende zaken: waar bevindt het bedrijf zich, hoe lang is het rijden (met auto, bus, trein), waar kunt u parkeren, waar kunt u zich melden? U voelt zich een stuk zekerder als u vooraf al op de hoogte bent van deze informatie.

  1. Kom op tijd

Zorg dat u op tijd bent, want iemand die te laat komt, maakt geen goede eerste indruk. Arriveer een minuut of tien voorafgaand aan het sollicitatiegesprek op de locatie waar u moet zijn. In ieder geval niet te vroeg en niet te laat. Houd daarbij rekening met files op de weg, de tijd die u nodig hebt om uw auto te parkeren of mogelijke vertraging met het openbaar vervoer. U wilt u natuurlijk niet hoeven haasten om op tijd te komen. Het zou zeer ongemakkelijk zijn als u zwetend binnenkomt omdat u moest rennen voor de trein.

Als u vaststaat in de file of er is een andere reden waarom u te laat komt, bel dan het bedrijf op. Geef door dat u wat later komt, zodat zij geïnformeerd zijn van uw vertraging. Bied vervolgens uw excuses aan voor het feit dat u te laat bent en bedank uw gesprekspartners voor het wachten.

  1. Informeer jezelf over het bedrijf en je gesprekspartner

Voorafgaand heeft u onderzoek gedaan naar het bedrijf waar u solliciteert. Deze informatie kunt u tijdens het sollicitatiegesprek gebruiken om zo uw enthousiasme kenbaar te maken. Hiermee heeft u meteen een streepje voor.

Bereidt u voor op degene met wie u een gesprek heeft. In dit internettijdperk kunt u veel te weten komen over uw gesprekspartner. Bekijk eens het profiel van uw toekomstige gesprekspartner op LinkedIn, kijk wat uw aandacht trekt en probeer tijdens het gesprek daaraan te refereren. Zo kunt u ook gerichte vragen stellen aan die persoon en kijken of u gezamenlijke (zakelijke) interesses of connecties heeft.

  1. Let op uw kleding

Natuurlijk denkt u na over wat u aantrekt bij uw sollicitatiegesprek, u wilt er immers netjes uitzien. Kies een outfit die niet alleen bij uzelf past, maar ook bij de bedrijfscultuur van de organisatie waar u solliciteert. Besteed aandacht aan de details. Zorg voor nette schoenen, een verzorgd kapsel en kies uw accessoires zorgvuldig. Vermijd een overkill aan make-up en parfum. Als u op en top verzorgd bent, laat u meteen zien dat u het sollicitatiegesprek serieus neemt. Dus dress for success.

  1. Geef een stevige handdruk en maak oogcontact

Bij het voorstellen zegt u duidelijk uw naam en geeft u een goede stevige handdruk. Let er wel op dat u niet knijpt.

Zorg ervoor dat u oogcontact maakt en glimlach op het moment dat u uw gesprekspartner groet of gedag zegt.

Kijk uw gesprekspartner(s) ook tijdens het sollicitatiegesprek in de ogen aan. Als u oogcontact maakt, komt u zelfverzekerd over en komt wat u vertelt krachtiger over. Maak ook oogcontact als uw gesprekspartner aan het woord is.

  1. Let op uw lichaamstaal en houding

Probeer een open houding te hebben. Vermijd defensieve lichaamstaal, zoals armen over elkaar en gekruiste benen. Let erop dat u dit ook niet per ongeluk doet, als u bijvoorbeeld een lastige vraag krijgt. Blijf ontspannen en professioneel.

Zorg dat u rechtop zit en probeer uw schouders te ontspannen. Dit draagt bij aan een actieve houding. Ga niet zitten friemelen met uw handen of een pen, tikken met uw voeten of continu van positie veranderen in uw stoel, want hieraan kan men zien dat u onrustig of nerveus bent. Zet uw voeten op de grond en leg uw armen ontspannen op de tafel, zo creëert u een open houding.

Blijf tijdens uw hele gesprek vriendelijk, alert en geïnteresseerd. En denk erom: blijf ontspannen en professioneel.

  1. Luister actief

Zorg voor een open houding en maak oogcontact als uw gesprekspartner een vraag stelt of iets aan het vertellen is. Knik af en toe ‘ja’ als een bevestiging dat u de andere persoon volgt (begrijpt) en dus actief luistert. U kunt ook notities maken van belangrijke punten en zaken of waarover u nog een extra vraag wilt stellen.

  1. Maak een informatiemap

U kunt thuis een map samenstellen met daarin de vacature, uw CV, uw sollicitatiebrief/motivatiebrief en uw vragen die u wilt stellen tijdens het gesprek. Extra tip: neem ook uw diploma’s en certificaten mee, zodat u kunt aantonen wat voor opleidingen en cursussen u heeft gevolgd.

Neem deze map mee en vergeet zeker ook niet een pen en een notitieblok in te pakken. Zodat u aantekeningen kunt maken.

  1. Bereid je voor op mogelijke vragen

Er zijn een hoop vragen die tijdens het gesprek op u kunnen worden afgevuurd. Bereidt u hierop voor zodat u de vragen makkelijker kunt beantwoorden. Lees in de volgende paragraaf de 60 meest gestelde vragen tijdens een sollicitatie om u hierop goed voor te bereiden.

  1. Stel vragen

Voordat u naar het sollicitatiegesprek toe gaat, kunt u zelf ook nog wat vragen bedenken. Wat zou u nog willen weten over de functie en het bedrijf? Vragen stellen betekent dat u zich heeft verdiept in de functie en dat u geïnteresseerd bent in de organisatie.

Daarbij komt uzelf ook te weten of de werkgever wel bij u past. Er moet uiteindelijk van beide kanten een klik zijn.

  1. Wat is de volgende stap?

Zorg ervoor dat u vraagt hoe het vervolg er uitziet van de sollicitatieprocedure, voordat u het gesprek afsluit en weggaat. Dan bent u in ieder geval op de hoogte van de volgende stap. Onthoud wanneer en van wie u meer informatie hierover zult krijgen.

Hier nog wat extra tips:

  • Zet uw telefoon uit.
  • Praat rustig en duidelijk.
  • Sluit het gesprek netjes af.
  • Ga niet als eerste zitten.
  • Zorg dat u niet arrogant bent.
  • Laat vragen niet onbeantwoord.
  • Onderbreek de ander niet.
  • Begin niet met tutoyeren
  • Kauw geen kauwgom.
  • Draag geen pet of kapotte broeken
  • Wees positief

Rechten en plichten bij sollicitaties:

Iedere sollicitant zou op de hoogte moeten zijn van zijn of haar rechten en plichten bij een sollicitatie. Er zijn drie hoofdthema’s waarover de werkgever geen vragen mag stellen aan de sollicitant tijdens een sollicitatiegesprek. Hieronder gaan we deze drie onderwerpen nader toelichten.

Gezondheid

Het is wettelijk bepaald dat u in uw cv, motivatie of tijdens het sollicitatiegesprek niets hoeft te melden over uw gezondheid. Het is zelfs verboden voor werkgevers om hier vragen over te stellen, dit is bepaald in de Wet op Medische keuringen. Er is wel een maar aan dit recht verbonden, namelijk als uw gezondheid een belemmering vormt voor het uitvoeren van uw werkzaamheden, bent u dat verplicht om te vermelden. Voorbeelden hiervan zijn: als u een aangepaste werkplek nodig heeft door een lichamelijk handicap, als u van tevoren weet dat u door ziekte geregeld afwezig zult zijn of als u door omstandigheden meer tijd nodig zult hebben voor dezelfde taken in vergelijking met collega’s.

Privézaken

Een werkgever mag geen vragen stellen over uw etniciteit, uw politieke voorkeur, uw seksuele geaardheid of uw levensovertuiging. Stelt de werkgever hier toch vragen over, hoeft u daar geen antwoord op te geven. Vragen die kunnen leiden tot discriminatie zijn verboden op grond van de Algemene Wet Gelijke Behandeling (AWGB)

Zwangerschap

Ook in het geval van zwangerschap is de keuze aan u of u dit wilt vermelden in de motivatiebrief, cv of tijdens het sollicitatiegesprek. Mits u hoogzwanger bent en u duidelijk ‘showt’ is dat een ander verhaal. In dat geval is het aan te raden dit wel te vermelden of te bespreken. Is uw buikje nog niet te zien dan kun u ervoor kiezen dit stil te houden. Een juist moment om het wel toe te lichten is aan het einde van uw tweede gesprek, maar zelfs dan is het niet verplicht.

De 60 meest gestelde sollicitatievragen

Welke vragen kunt u in een sollicitatiegesprek verwachten? U weet nooit precies wat een bedrijf gaat vragen maar u kunt zich er gelukkig wel op voorbereiden.

We geven u graag een overzicht van de 60 vragen die het vaakst gesteld worden tijdens een sollicitatiegesprek. Lees deze vragen eens goed door, zodat u alvast kunt nadenken over de antwoorden die u kunt geven. Hierdoor zorgt u dat het gesprek wat makkelijker gaat.

  • Vertel eens: wie bent u?
  • Wat zijn uw drie sterkste punten?
  • Wat zijn uw drie zwakste punten?
  • Hoe zouden uw huidige collega’s u omschrijven?
  • Bent u stressbestendig? Kunt u een concreet voorbeeld noemen waaruit dat blijkt?
  • Bent u zelfstandig? Noem een concreet voorbeeld waaruit dat blijkt.
  • Kunt u gemakkelijk samenwerken? Noem een voorbeeld uit uw huidige werk.
  • Noem een voorval waarbij u het niet eens was met uw werkgever. Wat deed u toen?
  • Vertel over een grote fout die u heeft gemaakt op uw werk. Hoe heeft u dit opgelost?
  • Noem een voorval waarbij een klant heel boos was. Hoe bent u hiermee omgegaan?
  • Wat doet u als twee collega’s u om hulp vragen en u maar één van hen kunt helpen?
  • Welk type collega vind u moeilijk om mee samen te werken? Hoe gaat u hiermee om?
  • Hoe blijft u op de hoogte van ontwikkelingen in uw vakgebied?
  • Wat zijn uw hobby’s?
  • Welk boek leest u nu of wat is het laatste boek dat u heeft gelezen?
  • Wat zijn uw favoriete websites?
  • Wat motiveert u?
  • Waar ziet u zichzelf over 5 jaar? En waar ziet u zichzelf over 10 jaar?
  • Ik vraag uw huidige werkgever om uw sterke en zwakke punten op te noemen. Wat zou hij of zij dan zeggen?
  • Hoe ziet uw droombaan eruit?

Sollicitatievragen over uw opleiding

  • Waarom heeft u voor deze opleiding gekozen?
  • Als u nu begon met studeren, zou u dan dezelfde studie kiezen? Waarom (niet)?
  • Wat voor type student was u?
  • Was je actief in het verenigingsleven in uw studententijd?
  • Wat was het onderwerp van uw scriptie/ afstudeerproject? Vertel hier eens iets over.
  • Waarom heeft u een studievertraging opgelopen?

Sollicitatievragen over uw laatste banen

  • Waarom heeft u gekozen voor uw vorige functies en werkgevers?
  • Wat waren u belangrijkste werkzaamheden op uw huidige of vorige werkplek?
  • Welke bevoegdheden en verantwoordelijkheden had u in uw vorige functies?
  • Wat zijn de redenen waarom u in het verleden van baan bent gewisseld?
  • Aan welke projecten heeft u gewerkt en op welk project bent u het meest trots?
  • Welke resultaten heeft u behaald? Hoe heeft u dit voor elkaar gekregen?
  • Waarom bent u in het verleden al zo snel van baan veranderd?
  • Hoe heet de directeur van het bedrijf waar u nu werkt?
  • Waarom wilt u stoppen met uw huidige baan?

Vragen tijdens het sollicitatiegesprek over de functie

  • Waarom solliciteert u op deze functie?
  • Ziet u zichzelf in een leidinggevende functie? Waaruit blijkt uw talent voor leiderschap?
  • Als uw opleiding niet aansluit op de baan: waarom denkt u toch geschikt te zijn?
  • Welke kwaliteiten heeft u volgens u nodig om deze functie te vervullen?
  • Kunt u voorbeelden geven waaruit blijkt dat u die kwaliteiten in huis heeft?
  • Bent u bereid een opleiding of bijscholing te volgen?
  • Hoeveel tijd denkt u nodig te hebben om u in te werken in deze functie?
  • Hoe ziet volgens u uw dagindeling eruit als u deze functie vervult?
  • Wat wilt u bereikt hebben in deze functie over 3 maanden? En wat over een jaar?
  • Waarom denkt u de juiste persoon te zijn voor deze functie?
  • Welk startsalaris verwacht u voor deze baan?
  • Ziet u deze baan als een ‘tussenoplossing’ of als een definitieve oplossing? (Dit vraagt een werkgever vaak als u solliciteert onder uw opleidingsniveau).
  • Waarom wilt u geen baan die beter aansluit op uw opleiding?

Vragen in een sollicitatiegesprek over het bedrijf

  • Waarom wilt u specifiek bij ons komen werken?
  • Vertel eens wat u al weet over ons bedrijf. Wie ziet u als onze concurrenten?
  • Wat voor producten of diensten leveren wij?
  • Noem een paar ontwikkelingen in de markt die relevant zijn voor deze functie.
  • Noem een paar marktontwikkelingen waar wij als organisatie mee te maken hebben.

Overige vragen in een sollicitatiegesprek

  • Wat is uw opzegtermijn bij uw huidige werkgever?
  • Hoe verklaart u de gaten in uw cv? (De periodes waarin u geen opleiding volgde en geen baan had.)
  • Heeft u nog meer sollicitaties lopen?
  • Kunt u een paar referenties opgeven die we kunnen bellen?
  • Welke vraag hadden we nog meer moeten stellen?
  • Wat vond u zelf van het gesprek?
  • Welke vragen heeft u?

Vragen die u zelf kunt stellen

  • Wat is volgens u dé reden dat werknemers het werk hier leuk vinden?
  • Wat is hét belangrijkste om in de komende 6 maanden te bereiken?
  • Wat maakt de ideale kandidaat voor de functie?
  • Wat is de meest gewaardeerde karaktereigenschap binnen het bedrijf?
  • Hoe kan ik mij gaan ontwikkelen bij u?
  • Wat zijn de uitdagingen van deze functie?
  • Hoe is deze vacature ontstaan? Wat hebben mijn voorgangers gedaan om deze baan goed uit te oefenen?
  • Welke uitdagingen en problemen komen kijken bij deze functie?
  • Kunt u mij meer vertellen over het team?
  • Hoe helpt u werknemers in hun professionele groei?
  • Hoe meet u succes?
  • Wat zijn de voornaamste uitdagingen en kansen voor het bedrijf?
  • Hoe ziet een typische werkdag eruit?
  • Heeft u nog twijfels over mijn geschiktheid?
  • Wat zijn de volgende stappen in de procedure?

Vragen die u niet moet stellen

  • Hoeveel mensen werken in deze organisatie?
  • Maak ik een kans?
  • Vond u dat het gesprek goed verliep?
  • Welk salaris ga ik verdienen?
  • Wat zijn de secundaire arbeidsvoorwaarden?

Checklist: do & dont’s

Hieronder geven we u nog een snelle checklist van alle do’s & don’ts zodat u goed voorbereid naar uw sollicitatie kunt gaan.

Do’s

  1. Wees voorbereid op de reis
  2. Informeer uzelf over het bedrijf en uw gesprekspartner(s)
  3. Dress for success
  4. Kom strategisch op tijd
  5. Groet andere mensen in het bedrijf
  6. Geef een stevige handdruk en maak oogcontact
  7. Neem de juiste houding aan tijdens het gesprek en let op uw lichaamstaal
  8. Stel de juiste vragen
  9. Ken uw unique selling points (uw unieke eigenschappen)
  10. Luister aandachtig
  11. Evalueer het sollicitatiegesprek
  12. Informeer naar de volgende stap

Don’ts

  1. Geen vragen stellen tijdens het gesprek
  2. Overdreven indruk proberen te maken
  3. Sociaal wenselijke antwoorden geven
  4.   U niet voorbereiden op standaard vragen
  5. Onvoorbereid het gesprek ingaan
  6. Te weinig in de ‘ik’-vorm praten
  7.   Uw gesprekspartner onderbreken
  8.   Uw hele levensverhaal vertellen
  9. Negatief zijn
  10. Te gefocust op het salaris zijn

Absolute no go’s

  1. Kauwgoms of snoep in uw mond hebben
  2. Te veel make-up of een te sterk luchtje gebruiken
  3. Onderdressed zijn
  4. Een sigaretje opsteken voor uw gesprek
  5. Praten met een zwaar dialect of platte taal gebruiken
  6. Agressief, ongeduldig of wanhopig overkomen.
  7. Liegen
  8. Vragen beantwoorden met alleen “ja” of “nee”
  9. Persoonlijke en/of familiaire problemen bespreken
  10. Onbeleefd of respectloos zijn
  11. Te laat komen zonder reden